SHBA-të i kanë kërkuar Tajlandës dhe Kamboxhias të “ndërpresin menjëherë armiqësitë”, ndërsa përleshjet kufitare u zgjatën për të tretën ditë me radhë, duke vrarë të paktën 10 persona dhe duke zhvendosur qindra mijëra të tjerë.
Sekretari i Shtetit Marco Rubio tha se të dy vendet duhet të ndjekin masat e uljes së tensioneve të përcaktuara në një marrëveshje paqeje të ndërmjetësuar nga Presidenti i SHBA-së Donald Trump në tetor.
Trump ka thënë gjithashtu se do të “bëjë një telefonatë” për të ndaluar luftimet, të cilat janë përshkallëzimi më serioz që nga përplasjet në korrik ku humbën jetën dhjetëra njerëz.
Të dyja vendet kanë fajësuar njëra-tjetrën për rindezjen e luftimeve, të cilat kanë parë sulme ajrore dhe shkëmbime zjarri artilerie.
Numri i të vdekurve gjatë tre ditëve të armiqësive është 10 – shtatë nga Kamboxhia dhe tre nga Tailanda. Zyrtarët tajlandezë thanë se evakuuan më shumë se 400,000 njerëz, ndërsa Phnom Penh tha se 100,000 në anën kamboxhiane janë zhvendosur në strehimore.
Ministria e Mbrojtjes e Tajlandës tha të mërkurën se veprimet ushtarake ishin “të kufizuara në fushëveprim dhe të përdorura si opsioni i fundit”.
“Paqja duhet të vijë me sigurinë dhe mbrojtjen e qytetarëve tanë, pikë,” tha ai.
Nga ana tjetër, Kamboxhia akuzoi Tajlandën për nisjen e “sulmeve ushtarake agresive” që synonin institucionet civile dhe “vendet e shenjta kulturore”, duke përfshirë tempujt historikë përgjatë kufirit të kontestuar.
Gjithashtu të mërkurën, Kamboxhia njoftoi se po tërhiqej nga Lojërat e Azisë Juglindore që po zhvillohen në Tajlandë.
Komiteti Olimpik Kombëtar i Kamboxhias përmendi “shqetësime dhe kërkesa serioze” nga familjet e atletëve të tij për tërheqjen. Ai shtoi se vendimi “nuk u mor lehtë”.
Sekretari i Përgjithshëm i Kombeve të Bashkuara, António Guterres, u bëri thirrje të dyja palëve të “ushtrojnë përmbajtje dhe të shmangin përshkallëzimin e mëtejshëm”, duke vënë në dukje se si mosmarrëveshja e tyre ka çuar në “viktima të konsiderueshme civile, dëmtime të infrastrukturës civile dhe zhvendosje nga të dyja palët”.
Mosmarrëveshja shekullore kufitare midis fqinjëve të Azisë Juglindore u përshkallëzua në mënyrë dramatike më 24 korrik me një breshëri raketash kamboxhiane në Tajlandë, e ndjekur nga sulme ajrore tajlandeze.
Kjo shkaktoi pesë ditë luftimesh të ashpra, të cilat lanë dhjetëra ushtarë dhe civilë të vdekur. Më vonë atë muaj, Bangkoku dhe Phnom Penhi ranë dakord për një ” armëpushim të menjëhershëm dhe pa kushte ” të ndërmjetësuar nga kryeministri malajzian Anwar Ibrahim dhe Trump – i cili në atë kohë kërcënoi të ndalonte negociatat për tarifat derisa të ndaleshin armiqësitë.
Në tetor, Trump pretendoi një arritje historike në përfundimin e konfliktit kufitar pasi të dyja palët nënshkruan një marrëveshje armëpushimi, por tensionet kanë vazhduar të ziejnë.
Dhuna këtë javë është zgjeruar në të paktën gjashtë provinca në Tajlandën verilindore dhe pesë provinca në veri dhe veriperëndim të Kamboxhias.
Tailanda dhe Kamboxhia kanë kontestuar sovranitetin territorial përgjatë kufirit të tyre tokësor 800 km për më shumë se një shekull, që kur kufijtë e të dy kombeve u hartuan pas pushtimit francez të Kamboxhias.
Këtë javë, disa vende, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, SHBA-në dhe Japoninë, kanë lëshuar paralajmërime kundër udhëtimit në zonat kufitare duke përmendur luftimet e ripërtërira./ BBC
