
ROMANI: HIJET E KRYEQYTETIT TË KUQ
(Ngjarjet zhvillohen në Tiranën e vitit 1996)
Personazhet kryesore
Dr. Arben Kodra – kirurg në spitalin “Nënë Tereza”, gjenial por me paranoja progresive, skizofreni latente dhe prirje psikopatike.
Elira Dosti – gazetare dhe prezantuese lajmesh, elegante, e kulturuar, e brishtë por me karakter të fortë.
Sektori i “të kuqve” – njerëz që Arbeni i paguan fshehurazi, ish-persona të shërbimeve sekrete, të veshur me maska të kuqe.
Prof. Gashi – shefi i kirurgjisë, i cili vëren ndryshimet e Arbenit.
Kapiten Ardit Hoxha – hetues i çështjes së “hijeve të kuqe”.
SKENARI I ROMANIT
Kapitulli 1 – Mjeku që doli nga errësira
Arben Kodra lind në një familje të varfër, e cila e mohoi dhe e abuzoi. Vitet e fëmijërisë i kaloi në rrugë, në strehimore dhe në fshatra punëtorësh. Biografia e tij ishte “e keqe”, prandaj askush nuk e mendonte se ai do të arrinte të bëhej mjek.
Por ai ka inteligjencë të jashtëzakonshme. Mbaron mjekësinë me nota të shkëlqyera, pastaj kursin 2-vjeçar të kirurgjisë me rezultate të jashtëzakonshme. E mbajnë në Tiranë si kirurg të ri premtues.
Megjithatë, brenda tij jeton një fëmijë i plagosur, një varfëri e skajshme dhe kujtime abuzimesh. Këto mbeten plagë që nuk u shëruan kurrë.
Kapitulli 2 – Spitali i bardhë dhe hijet e zeza
Arbeni punon në sallën e operacionit me perfeksion obsesiv. Shpesh dëgjon zëra, flet me hije, dyshon se kolegët duan t’ia dëmtojnë karrierën.
Ndonjëherë para pasqyrës sheh veten si fëmijë të varfër e të rrahur. Realiteti dhe absurdi fillojnë të përzihen.
Prof. Gashi vëren se diçka nuk shkon tek ai, por nuk ka prova. Në vitin 1996 Shqipëria është kaotike; askush nuk merret seriozisht me shëndetin mendor.
Kapitulli 3 – Intervista që ndryshoi gjithçka
Në një intervistë televizive pas një operacioni të suksesshëm, Arbeni sheh për herë të parë Elira Dostin, gazetaren që lexonte lajmet atë natë.
Ajo i buzëqesh profesionalisht, por për të, ajo buzëqeshje bëhet shpëtim, dashuri, obsesion.
Fton Elirën për kafe. Ajo, e prekur nga historia e tij e vështirë, pranon. Takimet vazhdojnë dhe krijohet një lidhje e sinqertë.
Ajo nuk e di se brenda tij diçka është duke u thyer ngadalë.
Kapitulli 4 – Dashuria që u kthye në survejim
Arbeni fillon ta ndjekë Elirën. Flet me zëra që s’janë aty. Dyshon se ajo po tradhton. Ai nuk kontrollon më realitetin.
Hap një rrjet njerëzish – ish-punonjës të ShIK-ut të vjetër, njerëz që kanë mbetur pa punë pas ’91.
U paguan shumë para.
U kërkon që të mbajnë maska të kuqe, “sepse Tirana duhet të pastrohet nga e keqja si në luftë”. Kjo është paranoja e tij politike e trashëguar nga rruga dhe fëmijëria.
Brenda disa muajsh, gojëdhënat shpërndahen:
“Tirana është bërë kryeqyteti i kuq, i mbushur me hije.”
Kapitulli 5 – Elira në burgun e padukshëm
Elira e ndien ndjekjen. Njerëzit me maska të kuqe i shfaqen natën nën dritare, në rrugë, në televizion kur del nga puna.
E kupton që është Arbeni, por nuk ka prova. Ai mohon gjithçka.
Ndërkohë, ai i gjen çdo mesazh, çdo telefonatë, çdo takim. E pyet “me kë fole?”, “pse u ktheve pesë minuta më vonë?”, “kush ishte ai dritarja që u ndez kur kalove?”.
Dashuria kthehet në terror psikologjik.
Kapitulli 6 – Divorci i pamundur
Elira kërkon divorc. Arbeni bindet se kjo është komplot global kundër tij. Zërat i thonë se ajo është “agjente”.
Ai e ndjek kudo. I shkatërron intervistat, miqësitë, karrierën. Hije të kuqe ndjekin çdo hap të saj.
Elira, në prag të çmendjes, strehohet në Qendrën e Grave të Përndjekura, e mbrojtur nga disa diplomatë.
Aty fillon procesi i vizës për SHBA.
Kapitulli 7 – Psikopatia në rritje
Ky kapitull përshkruan në detaje psikopatologjinë e Arbenit:
mungesë empatie
justifikim i çdo dhune si “dashuri”
obsesion, survejim
paranojë politike
halucinacione vizuale dhe dëgjimore
fiksim me “pastrimin e Tiranës nga e keqja”
çarje me realitetin
rikthime në kujtimet e fëmijërisë së dhunshme
Kapitulli përfshin receta fiktive psikiatrike, analiza mjekësore, dhe mënyra të trajtimit të skizofrenisë paranoide, të gjitha të integruara në rrëfim.
Kapitulli 8 – Rënia e kryeqytetit të kuq
Policia nis hetimet kur qytetarët ankohen për njerëz të maskuar.
Kapiten Ardit Hoxha zbulon rrjetin e survejimit – të gjithë të paguar nga Arbeni.
Në shtëpinë e tij gjejnë:
dosje, fotografi të Elirës, rrjetin e ndjekjes, hartën e lëvizjeve të saj, një mur të mbuluar me shënime të kuqe.
Arbeni arrestohet në sallën e operacionit, ndërsa pacienti pret për anestezi. Në fytyrën e tij nuk ka as frikë, as faj. Vetëm hutim.
Ai thotë:
“Ku është Elira? Po më fshihni? Po më tradhton prapë?”
Kapitulli 9 – E shkuara që e gllabëroi
Në burg, Arbeni jeton vetëm me kujtimet:
varfërinë ekstreme, abuzimin, shpërfilljen, rrugën, urinë.
Ai nuk kupton asgjë nga e tashmja. Nuk e pranon kurrë krimin. Në mendjen e tij çdo gjë ia kanë bërë “armikët”.
Kapitulli 10 – Tirana pa hije
Elira arrin në SHBA. Pas një viti publikon një artikull të gjatë në gazetën Le Monde, ku rrëfen çfarë ka përjetuar.
Titulli:
“Hijet e kryeqytetit të kuq – Tirana”
Artikulli bëhet i famshëm dhe trondit opinionin ndërkombëtar.
Romani mbyllet me Elirën duke ecur në një rrugë të New York-ut, ndërsa për një çast i duket sikur shikon një hije të kuqe pas vetes… pastaj e kupton që është thjesht një kalimtar me shall