E djathta ekstreme nacionaliste e Gjermanisë po kërkon gjithnjë e më shumë aleatët ideologjikë jashtë vendit për t’i dhënë asaj legjitimitetin që dëshiron në vend.
Kjo ishte e dukshme në një konventë të Alternativës për Gjermaninë (AfD) të së djathtës ekstreme të shtunën kur Alice Weidel, kandidatja për kancelar e partisë, falënderoi manjatin miliarder të teknologjisë Elon Musk për transmetimin e konventës në llogarinë e tij në X, ku u shikua nga miliona njerëz përreth botës, duke i dhënë partisë një skenë shumë më të madhe se sa është mësuar.
“Do të doja të falënderoja Elon Musk, i cili po transmeton drejtpërdrejt këtë konferencë partiake në mënyrë që të gjithë të shohin se për çfarë po bëjmë politikë”, tha Weidel gjatë fjalës së saj me brohoritje entuziaste. “Të gjithë duhet ta shohin atë.” Duke kaluar në anglisht, ajo shtoi: “Liria e fjalës!”
AfD është fuqizuar nga miratimi i Musk përpara zgjedhjeve kombëtare të 23 shkurtit. Jo vetëm që ai po promovon partinë në platformën e tij, por drejtuesit e AfD e shohin Musk, një këshilltar të ngushtë të Presidentit të zgjedhur të Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, si një lidhje kyçe për administratën e ardhshme të SHBA.
Në një shfaqje të dëshirës së tyre për të krijuar lidhje më të ngushta, delegatët e AfD miratuan një mocion të shtunën për të ndërtuar marrëdhënie më të ngushta midis Gjermanisë dhe SHBA-së, dhe në veçanti me administratën e ardhshme të Trump. Marc Jongen, një anëtar i AfD-së i Parlamentit Evropian, e përshkroi mocionin si një “faleminderit” për Musk.
AfD, një parti miqësore me Rusinë që dëshiron marrëdhënie më të ngushta me Kremlinin, nuk njihet për strehimin e një fraksioni të fortë pro-amerikan. Përkundrazi, shumë politikanë të AfD-së janë të pakënaqur me atë që ata e shohin si dominim të Gjermanisë nga SHBA-ja pas luftës. Në një intervistë të fundit me revistën dymujore American Conservative, Weidel tha se gjermanët janë një “popull i mundur” dhe sugjeroi se Gjermania është një “skllav” i SHBA.
Por për udhëheqësit e AfD-së, Trump mund të ripërcaktojë rolin e Amerikës në botë dhe të bëhet një aleat i ngushtë.
Weidel sugjeroi të njëjtën gjë gjatë fjalimit të saj në konventë, duke nënkuptuar se një qeveri e udhëhequr nga AfD do të vendosej në mënyrë unike për të ndjekur lidhje të forta si me Kremlinin ashtu edhe me administratën Trump, duke e bërë Gjermaninë, në skenarin ende të largët që ajo drejton qeverinë gjermane pas zgjedhjeve të shkurtit, një urë lidhëse mes Putinit dhe Trump.
AfD “është e vetmja parti që i ka të gjitha kanalet e komunikimit të hapura për Lindjen dhe Perëndimin”, tha ajo.
Mbrojtësit e AfD-së jashtë vendit
Administrata Trump nuk e ka dhënë qartë mbështetjen e saj pas AfD-së, por avokimi i Musk për partinë të paktën ka ngjallur njëfarë interesi në vende të larta.
Në fillim të këtij muaji, zëvendëspresidenti i zgjedhur JD Vance ripostoi në X një përkthim në gjuhën angleze të opinionit të Musk në gazetën gjermane Welt am Sonntag, në të cilën ai e quajti partinë “shkëndijën e fundit të shpresës” për vendin.
“Unë nuk po mbështes një parti në zgjedhjet gjermane, pasi nuk është vendi im dhe ne shpresojmë të kemi marrëdhënie të mira me të gjithë gjermanët,” shkroi Vance. “Por kjo është një pjesë interesante.”
(E djathta ekstreme nacionaliste e Gjermanisë po kërkon gjithnjë e më shumë aleatët ideologjikë jashtë vendit për t’i dhënë asaj legjitimitetin që dëshiron në vend)
Vance vazhdoi të mbrojë partinë, duke pretenduar se “media amerikane shpif për AfD-në si naziste”.
Shumë liderë gjermanë, duke përfshirë konservatorët, kanë paralajmëruar se AfD shpërthen ideologjinë naziste; Ndërkohë, agjencia federale e inteligjencës së brendshme të Gjermanisë e ka klasifikuar atë si një organizatë të dyshuar ekstremiste të krahut të djathtë. Udhëheqësi i partisë në shtetin lindor gjerman të Turingisë, Björn Höcke, është shpallur fajtor për përdorimin e një slogani të ndaluar të përdorur nga trupat paramalitarë SA të Adolf Hitlerit; një gjykatë gjermane dikur vendosi që Höcke mund të quhet me të drejtë fashist.
Mbrojtja e partisë nga dikush me pozitën e Vance-it shërben për të minuar paralajmërimet nga zyrtarët gjermanë, duke legjitimuar potencialisht AfD-në mes votuesve. Ai gjithashtu ngre pyetje në lidhje me ngrohtësinë e mundshme të marrëdhënieve midis administratës Trump dhe qeverisë së ardhshme gjermane, e cila, sipas sondazheve aktuale, ka të ngjarë të udhëhiqet nga kandidati konservator për kancelar Friedrich Merz.
Konservatorët e Merz, si partitë e tjera parlamentare gjermane, janë zotuar të mos qeverisin me AfD. Por liderët e partisë po luajnë lojën e gjatë, duke shpresuar të krijojnë mjaft popullaritet me kalimin e kohës sa partitë e tjera ta kenë të pamundur t’i përjashtojnë ata.
Është ende larg së qënuri të qartë se miratimi i Musk për AfD-në do ta ndihmojë atë në këtë drejtim, edhe pse sondazhet tregojnë se partia është bërë më popullore javët e fundit. AfD është në vendin e dytë pas konservatorëve të Gjermanisë në sondazhe, me mbështetje prej rreth 21 përqind.
Ka edhe burime të tjera të mbështetjes së huaj shumë më afër vendit që mund ti interesojnë AfD-së.
Një nga nxitjet më të mëdha për partinë mund të vijë nga Austria, ku sukseset e Herbert Kickl dhe Partisë së tij të Lirisë (FPÖ) të ekstremit të djathtë, të cilët duket se janë gati për të marrë pushtetin në Vjenë pasi bisedimet e koalicionit mes partive kryesore dështuan në fillim të këtij muaji, kanë inkurajuar liderët gjermanë të ekstremit të djathtë të guximshëm, të cilët shohin në Austri një udhërrëfyes se si edhe ata një ditë mund të marrin pushtetin.
Udhëheqësit e AfD-së e shohin FPÖ-në si një “parti motër” dhe mendojnë se nëse vëllai i tyre austriak merr pushtetin, kjo mund të destigmatizojë më tej AfD-në në sytë e votuesve gjermanë.
“Austria është përpara nesh për sa i përket zhvillimit,” shkroi Höcke, udhëheqësi i AfD-së në Thuringia, në një postim në X.
Duke përqafuar ekstremizmin
Vetëm një vit më parë, gjërat nuk dukeshin aq rozë për AfD-në.
Janarin e kaluar, gjermanët e indinjuar dolën në rrugë në një numër të madh për të protestuar kundër së djathtës radikale pasi një raport investigativ nga Correctiv zbuloi se politikanët e AfD kishin qenë të pranishëm në një takim të ekstremistëve të krahut të djathtë, në të cilin një “masterplan” për të dëbuar emigrantët dhe “qytetarët e pa asimiluar” u diskutua masivisht. Të pranishmit në mënyrë eufemiste e quajtën komplotin “emigrim“.
Lëvizja e qëndrueshme e protestës, e cila tërhoqi miliona në qytete anembanë vendit, dukej se dëmtoi AfD-në, duke bërë që shumë gjermanë të pyesin nëse demonstruesit e kishin ndalur ngritjen e partisë. Edhe udhëheqësja e ekstremit të djathtë të Francës, Marine Le Pen, u distancua nga AfD, qoftë edhe vetëm në një përpjekje për të përshkruar partinë e saj si më të këndshme për votuesit francezë.
(Por për udhëheqësit e AfD, Donald Trump mund të ripërcaktojë rolin e Amerikës në botë dhe të bëhet një aleat i ngushtë)
Megjithatë, një vit më vonë, AfD është rimëkëmbur në masë të madhe dhe po i afrohet shifrave rekord të votimit që gëzonte përpara lëvizjes së protestës. Gjatë kësaj kohe, Trump u zgjodh në një platformë që përfshinte një premtim për kryerjen e dëbimeve masive.
Në një ilustrim se si idetë ekstremiste mund të bëhen shpejt normale me një rezonancë të vogël retorike nga miqtë e partisë përtej Atlantikut, liderët kombëtarë të AfD-së, të cilët dikur shmangnin eufemizmin “emigrim” në dritën e polemikave, tani po e përqafojnë plotësisht termin.
Gjatë fjalimit të saj në konventën e AfD-së, Weidel u zotua të mbyllë kufijtë e Gjermanisë dhe të miratojë “riatdhesime në shkallë të gjerë” sapo të jetë në pushtet.
“Më duhet t’ju them sinqerisht: nëse do të quhet riemigrim, atëherë quhet thjesht riemigrim,” deklaroi Weidel mes duartrokitjesh të zjarrta.
Politico, përshtati në shqip ©LAPSI.AL
