Liberalët e qendrës nën drejtimin e Rob Jetten kanë marrë një epërsi tronditëse në zgjedhjet holandeze. Suksesi, sipas sondazheve kryesore pas mbylljes së votimit, vjen vetëm 2 vjet pasi partia e tij ra në vendin e 5-të në zgjedhjet e fundit.
Jetten zhvilloi një fushatë të jashtëzakonshme në javët e fundit, dhe sondazhi i Ipsos I&O sugjeron se liberalët e tij “D66” kanë marrë 27 vende, 2 më shumë se populisti anti-islam Geert Wilders i cili fitoi zgjedhjet e fundit.
Edhe pse rezultati përfundimtar është shumë i ngushtë për t’u përcaktuar, Wilders e pranoi atë. Ndërsa Jetten u tha mbështetësve se “miliona holandezë kanë kthyer një faqe; ata i kanë thënë lamtumirë një politike negativiteti”.
3 parti të tjera janë shumë afër, duke përfshirë liberalët konservatorë, partinë e majtë të Gjelbër-Laburistë dhe Demokratët e Krishterë.
Wilders kryesoi sondazhet gjatë gjithë fushatës zgjedhore, por pasi ai doli nga koalicioni qeverisës në qershor për shkak të një mosmarrëveshje për azilin dhe migracionin, të gjithë udhëheqësit kryesorë e bënë të qartë se nuk dëshironin të punonin përsëri me të.
Ndërkohë, partia e Jetten organizoi një fushatë shumë të suksesshme, duke përfituar nga performancat e tij të shkëlqyera gjatë debateve televizive. Fakti që udhëheqësi 38-vjeçar liberal ishte shfaqur në një program televiziv gjatë fushatës ia shtoi profilin.
Liberalët konservatorë të Dilan Yesilgöz po shkojnë gjithashtu drejt një nate të suksesshme në vendin e tretë dhe një vendi të mundshëm në një koalicion të ardhshëm të udhëhequr nga Jetten.
Votuesit e dinin se rezultati do të ishte në teh të thikës, pasi 5 parti ishin në garë për të fituar. Wilders kishte fituar 37 vende në nëntor 2023, por këtë herë elektorati u dekurajua qartë duke kuptuar se ai nuk mund të formonte një koalicion tjetër.
Sondazhi dha gjithashtu lajme të këqija për partinë e Gjelbër të Majtë-Laburistë të ish-Komisionerit Evropian Frans Timmermans, i cili kishte qenë prej kohësh i dyti në sondazhe dhe tani është gati të dalë i katërti.
“Kohë më të mira na presin,” u premtoi ai mbështetësve të tij vonë të mërkurën. “Sigurisht që jam jashtëzakonisht i zhgënjyer”, shtoi ai dhe njoftoi se po jepte dorëheqjen dhe po merrte përgjegjësinë për rezultatin.
Timmermans dhe Wilders janë të dy në fillim të të 60-ave dhe kanë hyrë në politikë në të njëjtën kohë. Tani ekziston një ndjenjë se votuesit holandezë janë të përgatitur të provojnë diçka të re.
Megjithatë, Wilders tha se nuk do të shkonte askund: “Nuk do të më hiqni qafe derisa të mbush 80 vjeç.” Ai ishte optimist për performancën e Partisë së tij të Lirisë: “Natyrisht, do të preferoja të kisha parë më shumë vende… por ne prapë kemi pasur rezultatin tonë të dytë më të mirë.”
Këto zgjedhje u zhvilluan pjesërisht për migracionin dhe qendrat e mbipopulluara të azilit, por problemi më i madh për votuesit ishte mungesa kronike e strehimit prej pothuajse 400 000 shtëpish, në një popullsi prej 18 milionë banorësh. Partia e Jetten ka thënë se do të ndërtojë 10 qytete si pjesë e planit të saj për të përballuar krizën.
