Komandanti i përgjithshëm i Korpusit të Gardës së Revolucionit Islamik të Iranit (IRGC), gjeneralmajor Hossein Salami, qëndroi përpara një pankarte të madhe në një dhomë lufte ndërsa përdorte një telefon për të urdhëruar lëshimin e rreth 200 raketave balistike në Izrael në të martën mbrëma, sipas një videoja të publikuar nga mediat iraniane.
Pankarta përmbante foto të tre burrave për vdekjet e të cilëve ai tha se Irani po kërkonte të hakmerrej me sulmin madhor: lideri politik i Hamasit Ismail Haniyeh, i cili u vra në Teheran në korrik në një sulm për të cilin Irani fajësoi Izraelin, liderin e Hezbollahut, Hassan Nasrallah dhe Komandantin e operacioneve të Forcave Quds të IRGC-së, gjenerali Abbas Nilforoushan, i cili u vra në një sulm ajror izraelit në Bejrut javën e kaluar.
Garda Revolucionare e Iranit pretendoi se breshëria përfshinte raketa hipersonike Fattah që deshën vetëm 12 minuta për të arritur në Izrael dhe se ato goditën me sukses objektivat duke përfshirë tre baza ajrore izraelite dhe selinë e agjencisë së spiunazhit Mossad.
Megjithatë, Forcat e Mbrojtjes të Izraelit (IDF) thanë se shumica e raketave ishin “kapur nga Izraeli dhe një koalicion mbrojtës i udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara” dhe se kishte “një numër të vogël goditjesh” në Izraelin qendror dhe jugor.
Menjëherë pas sulmit, një pankartë masive u ngrit në Sheshin e Palestinës të Teheranit, ku shfaqeshin raketa që fluturonin drejt ndërtesave në formë të një Ylli të Davidit dhe fjalët “Fillimi i fundit të Sionizmit”.
(Një pankartë që shpallte “Fillimi i fundit të Sionizmit” u var nga një ndërtesë në Teheran menjëherë pas sulmit)
Irani ishte shfaqur i përmbajtur pas vrasjes së Haniyeh, por ky mosveprim u bë një burim poshtërimi kur Izraeli i dha një sërë goditjesh shkatërruese aleatit më të afërt dhe më të gjatë rajonal të Iranit, Hezbollahut, duke kulmuar me sulmin ajror të premten që vrau Nasrallah dhe Nilforoushan.
Armët, trajnimi dhe financimi iranian kanë qenë thelbësore për transformimin e Hezbollahut në forcën më të fuqishme të armatosur dhe aktorin politik të Libanit që kur Garda Revolucionare e Iranit ndihmoi në krijimin e grupit në vitet ’80.
Përpara këtij muaji, liderët iranianë kishin shpresuar se një luftë acaruese me Hezbollahun do të ndihmonte në dobësimin e ushtrisë izraelite, e cila ende po lufton kundër Hamasit në Gaza.
Ata gjithashtu u mbështetën tek Hezbollahu dhe arsenali i tij masiv i raketave dhe bombave për të shërbyer si një pengesë kryesore kundër sulmeve të drejtpërdrejta izraelite në objektet bërthamore dhe raketore të vendit të tyre.
Presidenti Masoud Pezeshkian, i cili u zgjodh në korrik, akuzoi Izraelin se po përpiqet të provokojë Iranin në një luftë rajonale që do të tërhiqte edhe SHBA-në.
“Ne duam gjithashtu siguri dhe paqe. Ishte Izraeli ai që vrau Haniyeh në Teheran,” u citua ai nga media iraniane të ketë thënë gjatë një vizite në Katar të mërkurën.
“Europianët dhe SHBA thanë se nëse (ne – Irani) nuk veprojmë, do të ketë paqe në Gaza brenda një jave. Ne pritëm që ata të kishin paqe, por ata shtuan vrasjen e tyre.”
Shumë konservatorë të linjës së ashpër në Iran janë shqetësuar për mungesën e veprimeve të vendit kundër Izraelit.
Disa komentatorë në televizionin shtetëror, i cili kontrollohet nga Udhëheqësi Suprem, Ajatollah Ali Khamenei dhe Garda Revolucionare e Iranit, argumentuan se vendimi për t’u frenuar nga kërkimi i hakmarrjes për vrasjen e Haniyeh i kishte shtuar guximin kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu për të sulmuar interesat e Iranit dhe aleatët në Liban.
Pas sulmit raketor të së martës, shefi i shtabit të Forcave të Armatosura të Iranit, gjeneral-major Mohammad Baqeri deklaroi se koha për “durim dhe përmbajtje” kishte mbaruar.
“Ne shënjestruam vendet ushtarake dhe të inteligjencës në Izrael dhe qëllimisht u përmbajtëm nga goditja e vendeve ekonomike dhe industriale,” tha ai. “Megjithatë, nëse Izraeli hakmerret, përgjigja jonë do të jetë më e fuqishme.”
Sulmi me raketa pasqyron një shqetësim në rritje midis liderëve iranianë se heshtja pas sulmeve të Izraelit do t’i portretizonte ata si të dobët dhe të prekshëm , si brenda vendit ashtu edhe në sytë e aleatëve të tyre rajonalë në të ashtuquajturin “Boshti i Rezistencës”, i cili përfshin Hezbollahun dhe Hamasin.
Irani dhe Izraeli kanë zhvilluar një luftë në hije për dekada, duke iu përmbajtur politikës “pa luftë, pa paqe”. Megjithatë, tani duket se kjo status quo po merr fund.
Izraeli është zotuar të përgjigjet ashpër, me Netanyahun që paralajmëroi se “Irani bëri një gabim të madh dhe do ta paguajë për të”.
Ka gjithashtu indikacione për një ndryshim në ton dhe strategji nga SHBA.
Në prill, presidenti Joe Biden kërkoi përmbajtje pasi forcat izraelite dhe ato të udhëhequra nga SHBA rrëzuan shumicën e 300 dronëve dhe raketave që Irani lëshoi në Izrael në hakmarrje për një sulm ajror në konsullatën iraniane në Siri që vrau disa komandantë të lartë të Gardës Revolucionare të Iranit. Izraeli e dëgjoi thirrjen e SHBA-së dhe u përgjigj duke lëshuar vetëm një raketë që goditi një zonë iraniane të mbrojtjes ajrore në Iranin qendror.
Por këtë herë, Këshilltari i Sigurisë Kombëtare i Biden, Jake Sullivan paralajmëroi se do të kishte “pasoja të rënda” për sulmin iranian dhe se SHBA do të “punojë me Izraelin që të ketë pasoja” të rënda për Iranin.
Mediat izraelite cituan zyrtarët izraelitë të thoshin të mërkurën se Izraeli po përgatitej për sulme hakmarrëse ndaj Iranit “brenda ditësh” dhe se ata do të synonin “vendet strategjike”, duke përfshirë objektet vitale të naftës të vendit.
Zyrtarët paralajmëruan gjithashtu se objektet bërthamore të Iranit do të goditeshin nëse ai përmbushte kërcënimin e tij për të goditur Izraelin.
Zyrtarët e lartë iranianë kanë pohuar se ata e konsiderojnë hakmarrjen e tyre për vrasjen e Haniyeh, Nasrallah dhe Nilforoushan të përfunduar nëse nuk provokohen më tej.
Ministri i Jashtëm Abbas Araghchi tha gjithashtu se ai i kishte përcjellë një mesazh SHBA-së përmes ambasadës zvicerane në Teheran duke e paralajmëruar atë “të mos ndërhyjë”.
Ai paralajmëroi: “Çdo vend i tretë që ndihmon Izraelin ose lejon që hapësira e tij ajrore të përdoret kundër Iranit do të konsiderohet një objektiv legjitim”.
SHBA ka afërsisht 40,000 trupa të stacionuara në Lindjen e Mesme, me shumë të dislokuar në Irak dhe Siri. Këto trupa mund të kërcënohen nga milicitë shiite të mbështetura nga Irani në të dy vendet.
Irani tani duhet të përgatitet për përgjigjen izraelite dhe të shpresojë që bixhozi i tij të shpërblehet.
BBC, përshtati në shqip ©LAPSI.AL
