Gjykata Speciale dhe përpjekja për të zhbërë shtetësinë e Kosovës: Një analizë politike dhe kombëtare
Nga Flamur Bucpapaj
Protesta e zhvilluar në Prishtinë, për lirimin e Hashim Thaçit dhe bashkëluftëtarëve të tij nga paraburgimi i padrejtë në Hagë, është shumë më tepër se një shprehje emocionale. Ajo është zëri i një ndërgjegjeje të lënduar kolektive, një britmë që kërkon drejtësi, dinjitet dhe mbrojtje të vërtetës historike përballë një trysnie ndërkombëtare që po e gërryen themelet e shtetësisë së Kosovës.
Gjykata Speciale: një mjet i drejtësisë selektive
Gjykata Speciale në Hagë, e ngritur në vitin 2015 me presionin e Bashkimit Evropian dhe të disa qarqeve ndërkombëtare, qëllimisht shënjestron vetëm një palë të konfliktit: shqiptarët. Në asnjë rresht të aktakuzave nuk përmendet barbaria serbe, masakrat sistematike, përdhunimet e mijëra grave shqiptare, dhuna shtetërore e Millosheviçit apo përpjekja për spastrim etnik që u dokumentua nga vetë misionet ndërkombëtare në Kosovë.
Kjo është drejtësia e dyfishtë: krimet serbe mbesin të pandëshkuara, ndërsa figura emblematike të luftës çlirimtare mbahen prej vitesh në burg me akuza të mbështetura në dëshmitarë të dyshimtë, shumë prej të cilëve janë rekrutuar, kërcënuar apo blerë nga shërbimet sekrete serbe. Kjo është një strategji e qartë për të përmbysur narrativën e çlirimit të Kosovës, për të kriminalizuar Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës (UÇK) dhe për të delegjitimuar themelin mbi të cilin është ndërtuar shteti i ri.
Serbia, destabilizimi dhe loja me perëndimin
Serbia e pasluftës nuk ka ndryshuar aspak në thelb. Ajo ende nuk e ka kërkuar falje për krimet e luftës, as nuk i ka hapur arkivat për zhdukjen e mbi 1600 shqiptarëve që ende rezultojnë të zhdukur. Në vend të reflektimit, Beogradi ka nisur një fushatë të heshtur, por të organizuar mirë, për destabilizimin e Kosovës nëpërmjet:
infiltrimit të rrjeteve të spiunazhit;
provokimeve në veriun e Kosovës me strukturat paralele të armatosura;
Kosovës në arenën ndërkombëtare;
dhe së fundi, përmes bashkëpunimit me individë apo media shqipfolëse që përhapin një diskurs antikombëtar, duke relativizuar historinë e çlirimit dhe duke nënvlerësuar rëndësinë e bashkimit kombëtar.
Këto janë përpjekje për të rikthyer Kosovën në sferën e ndikimit të Serbisë dhe për të zhveshur shqiptarët nga trashëgimia e tyre historike, gjuhësore dhe identitare.
Kujtesa historike nuk duhet të fshihet: Shqipëria dhe Kosova janë një
Në kohën më të errët të luftës, kur Kosova po digjej, dhunohej dhe zbrazjej nga popullsia, ishte populli i Shqipërisë që hapi dyert, shpërndau bukë, strehoi mbi 500 mijë refugjatë, dha armë, ushtarë dhe solidaritet të pakushtëzuar. Shqipëria nuk ishte vetëm një vend fqinj: ishte krahina tjetër e të njëjtit komb, e cila për pak kohë, përballë rrezikut të një gjenocidi të plotë, mbajti mbi supe peshën e shpëtimit të Kosovës.
Ata që sot përpiqen ta veçojnë flamurin kombëtar nga flamuri i Kosovës, ata që e shohin Tiranën si “të huaj”, dhe që ulen zërin kur sulmohet identiteti shqiptar, po rreshtohen gabimisht në anën e atyre që nuk e duan as Kosovën, as Shqipërinë, as shqiptarët.
Kuvendi i Kosovës ka detyrim moral dhe kushtetues
Nuk mjafton më vetëm të protestojmë. Është koha që Kuvendi i Kosovës të rihapë çështjen e legjitimitetit të Gjykatës Speciale, të analizojë si u miratua nën trysni, jashtë vullnetit të popullit, dhe në kundërshtim me parimet themelore të barazisë para ligjit dhe të sovranitetit. Nëse një institucion ndërkombëtar ka për qëllim të dëmtojë të vërtetën historike dhe të shemb drejtësinë, atëherë ai nuk është instrument drejtësie, por instrument politike.
Flamuri kuq e zi nuk ka nevojë për leje: ai është i gjithë shqiptarëve
Simbolet kombëtare nuk janë pronë e një qeverie apo një televizioni. Flamuri kuq e zi është identiteti i përbashkët i të gjithë shqiptarëve kudo që janë – nga Prishtina në Tiranë, nga Tetova në Ulqin, nga Presheva në diasporë. Nuk ka asgjë më të shenjtë se bashkimi shpirtëror dhe kombëtar, dhe askush nuk ka të drejtë t’ua mohojë këtë ndjenjë shqiptarëve të Kosovës.
Koha për veprim mbarëkombëtar
Protesta e Prishtinës është vetëm fillimi. Kërkesa për drejtësi duhet të përhapet në Tiranë, Shkup, Tetovë, Preshevë, Ulqin, në Europë e në Shtetet e Bashkuara. Kjo është një kauzë kombëtare, jo një çështje partie apo rajoni. Një komb që nuk mbron heronjtë e vet, një komb që hesht kur çlirimtarët e tij burgosen, është një komb që humb dinjitetin dhe të ardhmen.
Referenca ndërkombëtare: e drejta për vetëmbrojtje dhe vetëvendosje
Lufta e UÇK-së nuk ishte një aventurë kriminale, siç tenton ta portretizojë narrativa serbe dhe segmentet e përfshira në hetime. Ajo ishte një luftë çlirimtare legjitime, e zhvilluar në përputhje me të drejtën ndërkombëtare për vetëmbrojtje dhe të drejtën e popujve për vetëvendosje.
Disa referenca thelbësore që e mbështesin këtë janë:
Neni 1 i Kartës së OKB-së: i njeh popujve të drejtën për vetëvendosje.
Rezoluta 2625 (XXV) e Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së (1970): për afirmimin e parimeve të së drejtës ndërkombëtare në lidhje me marrëdhëniet miqësore ndërmjet shteteve. Kjo rezolutë njeh luftën për çlirim kombëtar si formë legjitime të realizimit të së drejtës për vetëvendosje.
Rezoluta 1244 e Këshillit të Sigurimit të OKB-së (1999): e cila ndonëse nuk e shpall Kosovën të pavarur, vendos praninë ndërkombëtare për të garantuar sigurinë pas luftës dhe e njeh faktin se konflikti ishte rezultat i dhunës ekstreme të ushtruar nga regjimi serb ndaj popullsisë civile shqiptare.
Pra, çdo përpjekje për të kriminalizuar luftën çlirimtare të shqiptarëve është një shkelje e parimeve themelore të të drejtës ndërkombëtare dhe përmbysje e rendit që u vendos pas luftës së vitit 1999.
. Biografi të shkurtër të të burgosurve kryesorë
Hashim Thaçi – Ish-president i Kosovës, një nga themeluesit e UÇK-së, përfaqësues politik në Rambuje dhe figurë kyçe në procesin e shtetformimit pas luftës. I njohur ndërkombëtarisht për rolin e tij në arritjen e pavarësisë së Kosovës. Ndodhet në paraburgim në Hagë që nga nëntori 2020.
Kadri Veseli – Ish-kryetar i Kuvendit të Kosovës dhe një nga figurat kryesore të UÇK-së. Njohës i mirë i inteligjencës dhe sigurisë kombëtare, Veseli ka kontribuar në strukturimin institucional të Kosovës.
Rexhep Selimi – Ish-deputet dhe komandant i njësive të para të UÇK-së në rajonin e Drenicës. Aktiv në rezistencën e armatosur dhe më pas në jetën parlamentare.
Jakup Krasniqi – Ish-kryetar i Kuvendit të Kosovës dhe President i përkohshëm pas shpalljes së pavarësisë. Ka qenë zëdhënës i UÇK-së dhe një nga figurat më të moderuara e të respektuara të skenës politike kosovare.
Të gjithë këta janë simbolet e përfaqësimit politik, diplomatik dhe ushtarak të Kosovës në momentet më të vështira, dhe mbajtja e tyre në burg është një akt i rëndë ndaj sovranitetit dhe integritetit të Kosovës.
Pra Kjo nuk është vetëm një çështje gjyqësore – është një betejë për historinë, të vërtetën dhe të ardhmen. Nëse nuk reagojmë si komb, nëse e lëmë të deformohet narrativa e luftës së UÇK-së, atëherë fëmijët tanë nesër do mësojnë një histori të rreme, ku çlirimtarët paraqiten si kriminelë, e kriminelët si viktima.
Shteti i Kosovës duhet të rimendojë pozicionin e tij ndaj kësaj gjykate. Kuvendi i Kosovës ka përgjegjësi kushtetuese, morale dhe historike të rishqyrtojë legjitimitetin e saj, dhe të mbrojë jo vetëm qytetarët e vet, por edhe identitetin e vet shtetëror. Të burgosurit në Hagë nuk janë “individë privatë” në një proces penal të zakonshëm. Ata janë përfaqësues të vullnetit të popullit për liri dhe të pavarësisë që ne të gjithë e kemi përqafuar. Të mbrosh ata, është të mbrosh Kosovën. Të heshtësh përballë padrejtësisë ndaj tyre, është të pranosh që Kosova nuk ka më zë.
Lironi vëllezërit tanë çlirimtarë!
Mbroni të vërtetën e luftës çlirimtare!
Ruani identitetin dhe dinjitetin kombëtar!
Koha është tani – nesër është vonë.
