Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, tha se nuk ishte e vështirë të bindeshin anëtarët e Aleancës që të rrisnin shpenzimet e mbrojtjes në 5% të PBB-së për shkak të kërcënimit në rritje nga Rusia dhe theksoi se Trump mbeti absolutisht i përkushtuar për të mbështetur NATO-n.
Në një intervistë në prag të samitit të aleancës perëndimore, Rutte tha për The Guardian se të 32 anëtarët kishin rënë dakord të rrisnin shpenzimet e mbrojtjes sepse shumë gjëra janë në rrezik pas pushtimit të Ukrainës nga Moska.
Sipas marrëveshjes së planifikuar, anëtarët e NATO-s do të angazhoheshin për të rritur shpenzimet e mbrojtjes në 3.5% të PBB-së me një shtesë prej 1.5% të ndarë për investime më të gjera në lidhje me sigurinë, duke përfshirë sigurinë kibernetike dhe inteligjencën.
Rutte tha: “Situata e sigurisë ka ndryshuar kaq shumë […] Tani duhet të zbatoni me një përpjekje kolektive atë që premtuat.”
Është një moment kritik për aleancën, me luftën në Ukrainë tani në vitin e katërt pas pushtimit të Rusisë në vitin 2022, dhe konfliktin në Lindjen e Mesme në rrezik përshkallëzimi pavarësisht deklaratës së Donald Trump për një armëpushim midis Iranit dhe Izraelit.
Duke folur në Hagë, ish-kryeministri holandez e përshkroi Rusinë si kërcënimin më të rëndësishëm dhe të menjëhershëm për NATO-n, duke paralajmëruar se Moska mund të jetë në një pozicion për të nisur një sulm ndaj anëtarëve të aleancës brenda tre deri në pesë vjetësh.
“Është e qartë se Rusia dëshiron të zgjerojë territorin e saj. Për disa vite tani, ata janë riorganizuar me shpejtësi,” tha Rutte.
Rutte tha se Rusia prodhon tashmë katër herë më shumë municione sesa e gjithë aleanca e NATO-s, pavarësisht se ekonomia e saj vlen vetëm 2 trilionë dollarë krahasuar me 50 trilionë dollarët e NATO-s. Trump dhe SHBA-të janë ankuar vazhdimisht se aleatët evropianë mbështeten shumë në mbështetjen ushtarake amerikane.
Që nga marrja e detyrës në vitin 2024, Rutte është ngarkuar me menaxhimin e marrëdhënies shpesh të trazuar të NATO-s me presidentin e SHBA-së, i cili herë pas here ka vënë në pikëpyetje vetë ekzistencën e aleancës. Rutte, i cili ka kultivuar me kujdes marrëdhënie pozitive me Trump, këmbënguli që udhëheqësi amerikan mbetet absolutisht i përkushtuar ndaj NATO-s.
“U them evropianëve, ju lutem shqetësohuni pak më pak dhe përqendrohuni në atë që mund të bëni, shpenzoni më shumë, nxisni industrinë tuaj, sepse SHBA-të janë të përkushtuara, por ata gjithashtu presin që ne të shpenzojmë më shumë”, tha ai.
