“Këshilli i Shembur” rtsh
Nga
Flamur Buçpapaj
Zhanri: Komedi satirike politike
Struktura: Dy akte, një vendngjarje (salla e mbledhjes së RTSH-së)
AKTI I – “Përzgjedhja e Paracaktuar”
Skena 1: Salla e mbledhjes së RTSH-së
Një tavolinë e madhe. Disa karrige të lëkundura. Nën dritën e verdhë të zbehtë rrinë personazhet:
Tullaci Buda (ish-“aktori”, mit i vetes)
Nusja e Teatrit (vishur me fustan nusërie përherë, si simbol i nostalgjisë për “kohët e artë”)
Shtetrrethimi (ka frikë të flasë, i lidhur me tela telefoni rreth qafës)
Financieri Lirik (lexon me zë të lartë poezi buxheti)
Lenci (i vetmi racional, i mërzitur e i izoluar)
Buda: (mban një tullë mbi kokë si kurorë) “Jam kthyer të shpëtoj teatrin që e shkatërruan! Unë, që asnjë rol s’kam luajtur, por jam legjendë në ‘Bar Lulja’!”
Financieri Lirik: “Në buxhet shoh vargje që nuk rimojnë… Eni Vasili është e përzgjedhur… nga yjet, nga partia, nga ndërkombëtarët!”
Shtetrrethimi (shikon tavanin): “Mos folni me zë, na përgjojnë nga USA. Kanë futur kamera te shandanët…”
Lenci (me sarkazëm): “Na futën Eni Vasilin si pjatë me patate, por donin ne,. ta quanim frut deti.”
Nusja e Teatrit (duke qarë): “Unë u martova me skenën! Më lanë me fustan të bardhë në një vend me perde kafe!”
Kolektivisht: “Të gjithë dakord? Si ka thënë Partia – PO!”
Pauzë. Heshtje. Të gjithë hedhin votën. Buda gabimisht fut një letër higjienike në kuti.
AKTI I
Skena 1 – Salla e mbledhjes së RTSH-së
(Një dhomë e ftohtë, tryezë e gjatë, mikrofonë të vjetër, gota plastike. Dritat janë të zbehta. Disa karrige bosh. Në qendër qëndron TULLACI BUDA, me një tullë të vërtetë të lidhur me rrip në ballë. Të tjerët hyjnë një nga një.)
TULLACI BUDA
(duke rrahur tryezën)
U mblodhëm më në fund! Që prej shembjes së teatrit, nuk kam fjetur natë të qetë. As për verë, as për partinë, as për dashurinë time për skenën që s’e njoha kurrë!
NUSJA E TEATRIT
(hyn duke tërhequr veten zvarrë me një fustan të bardhë nusërie të pistë)
Mua më martuan me skenën, pastaj më lanë… me perde të grisura dhe aktorë që u kthyen në kamerierë. Unë jam skena, unë jam dhimbja!
SHTETRRETHIMI
(hyn i lidhur me tela telefoni rreth qafës, sytë i levizin në çdo cep)
Mos flisni me zë të lartë! Na përgjojnë! CIA, FBI, OSBE, OBSH! Kanë futur kamera në shandanë, kanë mikrofona nën parket!
FINANCIERI LIRIK
(duke hyrë me një valixhe plot dosje dhe një libër poetik mbi to)
Unë kam ardhur me bilancin e fundit financiar dhe një poezi për ndihmën shtetërore. “Në rubrikën e shpenzimeve / zë një vend dashuria e teatrit…”
LENCI
(vjen i fundit, i lodhur dhe i heshtur)
Po pse na kthyet këtu? Teatri u shemb, por budallallëku na ndërtoi të gjithëve brenda.
(Të gjithë heshtin për një moment. BUDA ngrihet, i fryrë nga rëndësia.)
TULLACI BUDA
Ne jemi Këshilli Drejtues i RTSH-së. Kemi në dorë fatin e kulturës, ekranit, kombit! Dhe… kemi një votim për të bërë.
SHTETRRETHIMI
(shushurimë)
Mos e thuaj me zë… Po na ndjek ambasada…
NUSJA E TEATRIT
Kush është kandidatja?
FINANCIERI LIRIK
Eni Vasili. E ka vendos partia. Nuk ka konkurs, se konkursi është luks.
(reciton)
“Në errësirë të demokracisë / na udhëheq një buzëqeshje televizive…”
LENCI
Dhe pse na mblodhët, nëse është vendosur? Po bëjmë teatër pa skenë, teatër të vdekur.
TULLACI BUDA
Na duhet legjitimitet, Lenc. Vota jote është sa për dekor.
(Të gjithë qeshin lehtë. Lenci mbetet i heshtur.)
SHTETRRETHIMI
Mos harroni kodin e mbrojtjes: “Maskouni dhe veproni.” Kështu tha ai… drejtori i përkohshëm i shërbimeve.
NUSJA E TEATRIT
Unë do votoj me zemër! Dhe me grimin tim skenik që nuk e heq dot më prej dhimbjes…
TULLACI BUDA
Që të mos vonohemi më: kush voton për Eni Vasilin, të çojë zarfin në kuti.
(Nisin të hedhin letra. Njëri hedh kartmonedhë, tjetri një qese me kikirikë. Lenci mban zarfin në dorë.)
LENCI
(duke parë të tjerët)
S’ka më as zgjedhje, as votë. Ka vetëm teatër kukullash… pa publik.
(Dritat fikën ngadalë. Fund i Skenës 1.)
“Në errësirë të demokracisë / na udhëheq një buzëqeshje televizive…”
LENC
Dhe pse na mblodhët, nëse është vendosur? Po bëjmë teatër pa skenë, teatër të vdekur.
TULLACI BUDA
Na duhet legjitimitet, Lenc. Vota jote është sa për dekor.
(Të gjithë qeshin lehtë. Lenci mbetet i heshtur.)
SHTETRRETHIMI
Mos harroni kodin e mbrojtjes: “Maskouni dhe veproni.” Kështu tha ai… drejtori i përkohshëm i shërbimeve.
NUSJA E TEATRIT
Unë do votoj me zemër! Dhe me grimin tim skenik që nuk e heq dot më prej dhimbjes…
TULLACI BUDA
Që të mos vonohemi më: kush voton për Eni Vasilin, të çojë zarfin në kuti.
(Nisin të hedhin letra. Njëri hedh kartmonedhë, tjetri një qese me kikirikë. Lenci mban zarfin në dorë.)
LENC
(duke parë të tjerët)
S’ka më as zgjedhje, as votë. Ka vetëm teatër kukullash… pa publik.
(Dritat fikën ngadalë. Fund i Skenës 1.)
AKTI I
Skena 1 – Salla e mbledhjes së RTSH-së
(Një dhomë e ftohtë, tryezë e gjatë, mikrofonë të vjetër, gota plastike. Dritat janë të zbehta. Disa karrige bosh. Në qendër qëndron TULLACI BUDA, me një tullë të vërtetë të lidhur me rrip në ballë. Të tjerët hyjnë një nga një.)
TULLACI BUDA(duke rrahur tryezën)U mblodhëm më në fund! Që prej shembjes së teatrit, nuk kam fjetur natë të qetë. As për verë, as për partinë, as për dashurinë time për skenën që s’e njoha kurrë!
NUSJA E TEATRIT(hyn duke tërhequr veten zvarrë me një fustan të bardhë nusërie të pistë)Mua më martuan me skenën, pastaj më lanë… me perde të grisura dhe aktorë që u kthyen në kamerierë. Unë jam skena, unë jam dhimbja!
SHTETRRETHIMI(hyn i lidhur me tela telefoni rreth qafës, sytë i levizin në çdo cep)Mos flisni me zë të lartë! Na përgjojnë! CIA, FBI, OSBE, OBSH! Kanë futur kamera në shandanë, kanë mikrofona nën parket!
FINANCIERI LIRIK(duke hyrë me një valixhe plot dosje dhe një libër poetik mbi to)Unë kam ardhur me bilancin e fundit financiar dhe një poezi për ndihmën shtetërore. “Në rubrikën e shpenzimeve / zë një vend dashuria e teatrit…”
LENC(vjen i fundit, i lodhur dhe i heshtur)Po pse na kthyet këtu? Teatri u shemb, por budallallëku na ndërtoi të gjithëve brenda.
(Të gjithë heshtin për një moment. BUDA ngrihet, i fryrë nga rëndësia.)
TULLACI BUDANe jemi Këshilli Drejtues i RTSH-së. Kemi në dorë fatin e kulturës, ekranit, kombit! Dhe… kemi një votim për të bërë.
SHTETRRETHIMI(shushurimë)Mos e thuaj me zë… Po na ndjek ambasada…
NUSJA E TEATRIT Kush është kandidatja?
FINANCIERI LIRIKEni Vasili. E ka vendos partia. Nuk ka konkurs, se konkursi është luks.(reciton)“Në errësirë të demokracisë / na udhëheq një buzëqeshje televizive…”
LENCDhe pse na mblodhët, nëse është vendosur? Po bëjmë teatër pa skenë, teatër të vdekur.
TULLACI BUDA Na duhet legjitimitet, Lenc. Vota jote është sa për dekor.
(Të gjithë qeshin lehtë. Lenci mbetet i heshtur.)
SHTETRRETHIMI Mos harroni kodin e mbrojtjes: “Maskouni dhe veproni.” Kështu tha ai… drejtori i përkohshëm i shërbimeve.
NUSJA E TEATRITUnë do votoj me zemër! Dhe me grimin tim skenik që nuk e heq dot më prej dhimbjes…
TULLACI BUDA Që të mos vonohemi më: kush voton për Eni Vasilin, të çojë zarfin në kuti.
(Nisin të hedhin letra. Njëri hedh kartmonedhë, tjetri një qese me kikirikë. Lenci mban zarfin në dorë.)
LENC(duke parë të tjerët)S’ka më as zgjedhje, as votë. Ka vetëm teatër kukullash… pa publik.
(Dritat fikën ngadalë. Fund i Skenës 1.))
AKTI II
(E njëjta sallë mbledhjesh në RTSH, të nesërmen. Atmosferë më e tensionuar. Dritaret janë mbuluar me perde. Të gjithë janë të ulur, por duken të shqetësuar. Në sfond dëgjohet një televizor që flet për “zgjedhje historike në institucionet publike.”)
Buda (duke parë rrotull me paranojë):
E patë? Eni doli vetë në lajme! Tha që “zgjedhja ishte transparente”. E di ç’do të thotë kjo? E dimë kush na dëgjon?
Shtetrrethimi (duke ngjitur skotën e palltos):
Na kanë regjistruar që në Aktin I. S’ka shpëtim. Kam parë dy burra që futeshin tek kabina e regjisë. Njëri mbante një dosje me stemën e ambasadës amerikane.
Nusja (duke u lyer para një pasqyre të vogël):
Po na spiunojnë me grim! Këta duan të shohin a kemi fytyrë ende. Unë e kam humbur që në kohën kur më dhanë rolin e figurantes me shall të kuq.
Finacieri Lirici (duke folur në telefon):
Jo, jo, s’është dramë. Është vetëm një përzgjedhje. Si tender pa garë. Mos më fol më për art, unë flas vetëm me buxhet.
Lenci (duke hyrë me një kuti votimi bosh):
U mbush dhe kjo. Shprehët vullnetin. E votuat kandidatën e partisë. Por s’keni votuar veten. Se këtu, në këtë bord, asnjëri s’është më gjallë. Jeni figurina të frikës.
Buda (ngrihet i nxehur):
Ne e ruajtëm institucionin! E drejtuam siç na u kërkua. Në heshtje, me besnikëri.
Nusja:
Ti s’drejton as karrigen ku rri. Drejtove vetëm shishet e rakisë tek kantina e teatrit kur e shembën.
Shtetrrethimi:
Mos e përmend teatrit! Ka kamera edhe në tullat që ranë.
Finacieri Lirici (me zë të lodhur):
Mund të bëjmë një dokumentar. “Këshilli që votoi për të mos ekzistuar”. Pa muzikë. Pa dritë. Siç është realiteti.
Lenci (duke parë në kamerë, si monolog):
Kjo s’është më komedi. As satirë. Është kronika e një ndërmarrjeje që s’prodhoi as televizion, as art, as kujtim. Vetëm frikë dhe servilizëm. Dhe një portret të zmadhuar që nuk flet, por na sheh.
(Hedh kutinë bosh në dysheme. Heshtje.)
(Dritat ndizen papritur fort. Nga tavanet zbresin balonat me ngjyra ku shkruhet: “Urime Drejtorja e Re!”)
Të gjithë në kor (me zë robotik):
Lavdi Frontit Demokratik. Lavdi Zgjedhjes së Lirë.
Mbyllje.
(Dritat shuhen ngadalë. Një zë i brendshëm në sfond thotë: “Kjo pjesë është monitoruar nga Komisioni i Kontrollit të Besnikërisë Mediatike.”)
(Vazhdim i AKTIT II) skena 2
(Në skenë futet një teknik zëri, veshur me pantallona ngjyrë bezhë dhe një kufje në vesh. Quhet “Kufiçi”. Ai shikon përreth dhe u jep shenja të heshtin.)
Kufiçi:
Pssst… Flisni më ngadalë. Po bëjmë “test zëri” për regjinë e re. Tashmë çdo mikrofon është i integruar me sistemin e vlerësimit etik.
(del me të njëjtën shpejtësi që hyri)
Finacieri Lirici (i qesh me nerva):
Na futën në reality show pa audicion! Ne s’jemi as aktorë më. Jemi figurantë të frikës. Budget i miratuar, kontroll i garantuar!
Nusja (duke mbajtur kokën me dy duar):
Më kujtohet koha kur më zgjidhnin për role nga pasioni. Tani më përzgjidhin nga heshtja. Dhe nga lista që vjen nga lart.
Shtetrrethimi (me zë komplotues):
Kam dëgjuar që kandidatin e opozitës e panë në kafe me një libër tëFlamur Bucpapajt.
(të gjithë mbulojnë gojën nga tmerri)
Buda:
Nuk është për të qeshur! Këto janë shenja dekadence. Ne duhet të ruajmë vijën e partisë… dmth të artit!
Lenci (ironik):
Çfarë arti? Ju s’jeni mbrojtës të teatrit. Jeni hijet e tij që mblidhen në korridore për të parë kush do ruajë çelësat e sallës bosh.
(Në sfond një efekt zanor — një alarm i butë që sinjalizon “Afër Votimit”)
Një zë nga altoparlanti: “Anëtarët e këshillit të nderuar, përgatituni të shprehni vu
llnetin tuaj në mënyrë demokratike, të pavarur dhe të… detyrueshme.”)
Të gjithë ngrihen.
Secili merr një fletë votimi të verdhë, por mbi të janë të shtypura paraprakisht vetëm një emër: “Kandidatja e Frontit Demokratik – miratuar më herët nga Partia, Publiku
Buda (duke buzëqeshur me hije krenarie):
Ja pra… E vërteta e teatrit. Ne luajmë rolet që na jepen. Dhe teksti shkruhet diku tjetër.
Shtetrrethimi:
Po si e dimë që do fitojë?
Finacieri Lirici:
Sepse… kanë printuar posterët që pardje.
Lenci (duke u kthyer nga publiku):
Kjo s’është më komedi. Është një dramë me fund të përcaktuar. Me aktorë që heshtin. Dhe me shikues që s’duartrokasin më.
(Dritat bien. Zëri i altoparlantit kthehet përsëri.)
Zëri:
“Ju falënderojmë për bashkëpunimin. Teatri do rinovohet… me silikone.”
EPILOGU
(Ndërsa dritat shuhen plotësisht dhe skena zbrazet, dëgjohet një zë i butë dhe ironik nga altoparlanti, si një narrator i padukshëm):
Zëri:
Të nderuar shikues, kjo që patë nuk është një komedi politike.
Nuk është as dramë institucionale.
Është një dokumentar imagjinar për një realitet të vërtetë.
Teatri nuk është shembur.
Ai është shndërruar.
Nga skenë artistike në zyrë emërimesh.
Nga vend lirie, në kasafortë votash të mbikëqyrura.
Nëse keni ndonjë ankesë, ju lutemi shkruani te portali:
www.drejtësidhemikrofon.al
Mos harroni:
Kush zgjedh vetë, humb përpara kohe.
Kush voton me porosi, fiton një vend në “kastën e heshtur.”
Ju faleminderit që nuk qeshët shumë.
Dikush ju dëgjon.
(Tingull i mbylljes së një dosjeje metalike. Dritë e kuqe ndez një moment fytyrat e publikut. Pastaj errësirë totale.)