103 vjet miqësi dhe partneritet strategjik: Shqipëri – Shtetet e Bashkuara të Amerikës
(28 Korrik 1922 – 28 Korrik 2025)
Flamur Bucpapaj
Sot, më 28 korrik 2025, përkujtojmë me nderim dhe mirënjohje 103-vjetorin e vendosjes së marrëdhënieve diplomatike mes Shqipërisë dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës — një partneritet që ka kaluar përmes kohërave dhe sfidave historike, por ka mbetur gjithmonë i fortë, i sinqertë dhe strategjik.
Një histori e gjatë bashkëpunimi dhe besimi
Më 28 korrik të vitit 1922, pas njohjes zyrtare të shtetit shqiptar nga SHBA në vitin 1922, u vendosën zyrtarisht marrëdhëniet diplomatike mes dy vendeve. Kjo shënoi një nga aktet më të rëndësishme të legjitimitetit ndërkombëtar për Shqipërinë e sapodalë nga Lufta e Parë Botërore dhe përpjekjet për të ndërtuar një shtet të pavarur, sovran dhe të njohur ndërkombëtarisht.
Që atëherë, Shtetet e Bashkuara kanë qenë një nga mbështetësit më të mëdhenj të kombit shqiptar — jo vetëm për Shqipërinë, por edhe për shqiptarët në rajon. Kontributi i SHBA në ruajtjen e pavarësisë së Shqipërisë, në periudha të trazuara, është i pakontestueshëm.
Nga izolimi komunist te miqësia e pathyeshme
Gjatë regjimit totalitar komunist, marrëdhëniet dypalëshe u ndërprenë për dekada. Megjithatë, shpresa për një Shqipëri të lirë mbeti e gjallë në diasporën shqiptare në Amerikë, e cila luajti rol të jashtëzakonshëm në ruajtjen e identitetit kombëtar dhe mbështetjen e aspiratave demokratike të popullit shqiptar.
Pas vitit 1991, me rënien e komunizmit, SHBA ishte partneri më i afërt dhe vendimtar në tranzicionin demokratik të Shqipërisë. Me mbështetjen amerikane, Shqipëria ndërmori reformat kyçe politike, institucionale dhe ekonomike që e orientuan vendin drejt integrimit euroatlantik.
Një partneritet i thelluar në çdo fushë
Sot, marrëdhëniet mes Shqipërisë dhe Shteteve të Bashkuara janë më të fuqishme se kurrë. Shqipëria është një aleat i denjë në NATO, një kontribuese aktive në misionet paqeruajtëse, dhe një partner i besueshëm në luftën kundër terrorizmit, korrupsionit dhe krimit të organizuar.
Mbështetja amerikane për reformën në drejtësi, për forcimin e shtetit ligjor dhe për garantimin e institucioneve demokratike ka qenë thelbësore në rrugëtimin e Shqipërisë drejt një shoqërie më të drejtë dhe më të ndershme.
Në anën tjetër, komuniteti shqiptar në SHBA është një urë e gjallë miqësie dhe bashkëpunimi. Ai përfaqëson më së miri vlerat e dy popujve dhe kontribuon ndjeshëm në forcimin e marrëdhënieve ekonomike, kulturore dhe politike.
Një miqësi që i ka qëndruar kohës
“Ne nuk do ta harrojmë kurrë rolin historik të SHBA për popullin shqiptar,” është një nga mesazhet që përsëritet shpesh në ligjërimin publik në Shqipëri. Në të vërtetë, kjo nuk është vetëm një shprehje simbolike, por një ndjenjë e thellë e një populli që ka gjetur në SHBA një aleat të përhershëm.
Ish-Presidenti amerikan Woodrow Wilson ishte një nga mbrojtësit më të mëdhenj të shtetësisë shqiptare në Konferencën e Paqes në Paris (1919), duke hedhur poshtë përpjekjet për copëtimin e Shqipërisë. Ky qëndrim mbeti një gur themeli në marrëdhëniet shqiptaro-amerikane.
Shikimi drejt së ardhmes
Në këtë përvjetor të 103-të, është koha jo vetëm për të përkujtuar të kaluarën, por për të ndërtuar të ardhmen mbi themelet e forta të kësaj miqësie. Sfida të reja globale, si ndryshimet klimatike, siguria kibernetike, zhvillimi i qëndrueshëm dhe ruajtja e paqes, kërkojnë një bashkëpunim më të ngushtë se kurrë.
Shqipëria mbetet e përkushtuar ndaj forcimit të mëtejshëm të marrëdhënieve me Shtetet e Bashkuara dhe ndarjes së përgjegjësive të përbashkëta në promovimin e paqes dhe sigurisë ndërkombëtare.
Gëzuar 103-vjetorin e marrëdhënieve diplomatike mes Shqipërisë dhe Shteteve të Bashkuara!
Le të ecim përpara së bashku, në miqësi, besim dhe vizion të përbashkët për një botë më të mirë.
